Boekenagenda
Voordrachten, cursussen, exposities en andere activiteiten van en over antroposofische auteurs en kunstenaars.
19 berichten in deze agenda

Mens en kosmos
Herhaling van het evenement ter herdenking van de 100ste sterfdag van Rudolf Steiner
Op 30 maart 2025 speelde het theaterstuk MENS & KOSMOS in de Flint, Amersfoort.
Mede door de bijzonder enthousiaste reacties is ervoor gekozen het stuk nog éénmaal ten tonele te voeren. Een herkansing voor diegenen die het in maart misten en voor diegenen die het nog een keer willen zien!
Het speelt op 27 oktober om 20.00 uur in het Zaantheater, Nicolaasstraat 3, Zaandam. Kaartjes kosten € 35.
Mens en kosmos, 100 jaar Rudolf Steiner. En nu… ? was een evenement om de sterfdag van Rudolf Steiner op 30 maart te herdenken. Op kunstzinnige wijze wordt de rol van de antroposofie in de samenleving onderzocht, op een theatrale reis waarin muziek, toneel, beeldende kunst en inhoudelijke bijdragen elkaar afwisselen.
Elard Pijnaken, Roel Adam en Maarten Ploeger schreven drie monologen over drie vrouwen die Rudolf Steiner kenden: Elisabeth Vreede, wiskundige en sterrenkundige en bestuurslid van de nieuwe Antroposofische Vereniging; Else Lasker-Schüler, expressionistisch dichter, en Edith Maryon, beeldend kunstenaar. Vertolkt door acteurs spreken deze vrouwen over hun betrekking met Rudolf Steiner. Deze stemmen uit het verleden plaatsen Désanne van Brederode, Merlijn Twaalfhoven en Gia van den Akker met een korte beschouwing in een hedendaagse context.
maandag 27 oktober 20:00 uur
Zaantheater
Nicolaasstraat 3, Zaandam

Brug naar Rusland -
Lezing door Lyanne Korf in de serie “Welke toekomst wil jij”
Met Russische accordeonmuziek en boekpresentatie
Terwijl het lijkt of Rusland steeds verder van ons af komt te staan, is het belangrijk om toch de ontmoeting te blijven zoeken en een brug te slaan tussen Oost en West. Lyanne Korf zal vertellen aan de hand van het boek dat zij onlangs heeft geschreven, getiteld Tien dagen aan de andere kant. Letterlijk lopende vanuit Estland over de brug naar Rusland horen we hoe het daar nu is en hoe de mensen lijden onder de situatie waarin hun geliefde land zich bevindt. Lyanne wil een andere kant laten zien van Rusland en vertellen over het leven van de gewone mensen, die achter de schermen van het grote wereldtoneel ook maar hun best doen iets van het leven te maken.
Lyanne’s eerste boek, getiteld Loop maar ver en lang, beschrijft twee reizen die zij maakte naar het Russische noorden, op zoek naar houten kerkjes, in een onbekend land, vol schoonheid en diepte, waar de mens innig verbonden leeft met de natuur en de natuurkrachten.
In de pauze kunnen we Rusland proeven in de Russische lekkernijen waarop Lyanne ons trakteert. Accordeonmuziek draagt het zijne bij aan de Russische sfeer van de avond.
Over de spreker: Lyanne is oud-leerling van het Rudolf Steiner College Rotterdam en heeft Slavische taal- en letterkunde gestudeerd in Leiden. Zij woont nu in Zutphen, heeft een dochter van elf en werkt momenteel als schrijver en kunstenaar. Meer informatie: www.lyannekorf.nl
dinsdag 28 oktober 19:30-21:30 uur
Het Harmoniegebouw
Plein 38, Bergen
06 5464 5856

Bewustzijn en geld
Voordracht door en gesprek met Reinoud van Bemmelen
Het fenomeen 'geld' roept vrijwel constant de nodige vragen op. Wat is het? Wat moet je er mee? De afgelopen jaren, vooral na de financiële crisis, wordt er steeds meer 'technisch' over gesproken, als een systeem. Als 'bezitter' van geld lijkt het ook wel, dat je er zelf steeds minder over te zeggen hebt wat er eigenlijk mee gebeurt in de samenleving.
Reinoud van Bemmelen, ondernemer, probeert meer bewustzijn te krijgen voor de ethische aspecten van het fenomeen 'geld' en wil daarover in gesprek.
Kosten: € 15 (reductie is mogelijk in overleg)
Graag contant betalen: pinnen is niet mogelijk
Raadpleeg vooraf ook altijd onze website voor de actuele informatie. Soms wordt een avond noodgedwongen op korte termijn geannuleerd.
donderdag 30 oktober 20:15-22:00 uur
Vrije School de Vuurvogel
Schansbos 5-6, Zoetermeer
06 2141 2688

Jaarthema 'Dood en leven'
Lezing door Jaap van de Weg
De Waakgroep van de Andrieskerk organiseert dit jaar twee activiteiten rond Allerzielen. Op zondag 2 november zal antroposofisch arts en onderzoeker Jaap van de Weg ons deelgenoot maken van zijn onderzoek naar ‘dood en leven’, een jaarthema van de Antroposofische Vereniging.
In het kader van dit onderzoek houdt Jaap gesprekken over ervaringen van mensen met geliefde gestorvenen. Op zondag bespreekt hij wat dit onderzoek inhoudt voor ieder die daar bij wil zijn.
Op donderdag 6 november, 15.30-18.00 uur komt voor wie dat wenst het echte werk, dan gaan we samen deze ervaringen inventariseren en onderzoeken.
Vanwege het intieme karakter van dit gesprek wordt het aantal aanwezigen beperkt tot 15. Als je hierbij aanwezig wil zijn, dan graag aanmelden via e-mail.
Voor beide activiteiten geldt: vrijwillige bijdrage naar draagkracht.
zondag 2 november 12:00-13:00 uur
De Christengemeenschap Andrieskerk
A.J. Ernststraat 869, Amsterdam
06 3560 9944
De verschillende gezichten van het kwaad.
Voordracht door Sebastiaan de Vries
In de 5e cultuurperiode, waarin wij ons nu bevinden, staat de ontwikkeling van de bewustzijnsziel centraal. Dat hangt samen met de ontwikkeling van individuele geestelijke emancipatie en de ontwikkeling in en naar vrijheid. Cruciaal is daarbij ook het leren kennen en doorzien van alle aspecten van het kwaad, in onszelf en in de wereld. De krachten van het kwaad kunnen we op dit moment in rijke mate ontmoeten en bestuderen.
Er zijn verschillende vormen van het kwaad en Lucifer en Ahriman zijn er twee van. De mens heeft zich met deze wezens uiteen te zetten. Ze bieden de mens weerstand voor ontwikkeling. Wat zijn de intenties van Lucifer en Ahriman? Hoe werken ze in ons en in de wereld? Hoe kunnen we ze herkennen? En welke andere vormen van tegenkrachten bestaan er?
Sebastiaan de Vries is filosoof en germanist, is werkzaam in de pedagogie, verricht geesteswetenschappelijk onderzoek en is als spreker actief
woensdag 5 november 19:30-21:30 uur
Belcrumhuis
Pastoor Pottersplein 12, Breda
06 1270 5701

Jaarthema 'Leven en dood' werkgroep
Ervaringen met gestorvenen
Op zondag 2 november maakt antroposofisch arts en onderzoeker Jaap van de Weg ons deelgenoot van zijn onderzoek naar ‘dood en leven’, een jaarthema van de Antroposofische Vereniging.
In het kader van dit onderzoek houdt Jaap gesprekken over ervaringen van mensen met gestorvenen. Op zondag bespreekt hij wat dit onderzoek inhoudt voor ieder die daar bij wil zijn.
Op donderdag 6 november komt voor wie dat wenst het echte werk, dan gaan we samen deze ervaringen inventariseren en onderzoeken.
Vanwege het intieme karakter van dit gesprek wordt het aantal aanwezigen beperkt tot 15. Als je hierbij aanwezig wil zijn, dan graag aanmelden via e-mail.
Voor beide activiteiten geldt: vrijwillige bijdrage naar draagkracht.
donderdag 6 november 15:30-18:00 uur
De Christengemeenschap Andrieskerk
A.J. Ernststraat 869, Amsterdam
06 3560 9944

De toekomst van Europa
Lezing door Harrie Salman
Europa staat op een kruispunt. Bereiden we ons voor op oorlog met Rusland en worden we overvallen door kunstmatige Intelligentie? Of kunnen we in vrede leven en onze spirituele intelligentie redden? Een eeuw geleden heeft Rudolf Steiner met de Sociale Driegeleding een vredesprogramma ontwikkeld en de weg gewezen naar de verbinding van het denken met het hart. Wat doen we nu, 100 jaar na zijn dood? In deze voordracht onderzoeken we de mogelijkheden.
Harrie Salman houdt zich bezig met culturele en sociale vraagstukken en heeft daarover meerdere boeken geschreven (waaronder De toekomst van Europa – Totalitarisme of spiritueel ontwaken). Al vele jaren geeft hij les en houdt voordrachten over de antroposofie en de toepassing daarvan in het leven.
Kosten: € 10,— of € 15,— (naar draagkracht), minimum: € 5,—
Graag aanmelden met een email om verzekerd te zijn van een zitplaats.
dinsdag 11 november 20:00-22:00 uur
Elisabeth Vreedehuis
Riouwstraat 1, Den Haag

Vroeger was de aarde plat – ook in de kunst. En nu?
Voordracht door Wil Uitgeest
De (westerse) kunstgeschiedenis is de geschiedenis van hoe we de wereld zagen, en wat we belangrijk vonden. Hierin hebben zich enorme veranderingen voorgedaan. In de kunstwerken uit de verschillende perioden worden deze bewustzijnsveranderingen zichtbaar.
In deze voordracht wordt aan de hand van een PowerPointpresentatie besproken hoe het perspectief zich in de schilderkunst ontwikkelt, vanaf de prehistorie tot nu. Omdat we er met zevenmijlslaarzen doorheen zullen stappen, wordt juist daardoor een markante ontwikkelingslijn zichtbaar. Welke bewustzijnsveranderingen komen hierin tot uitdrukking? En hoe is dat nu? Door het zoeken naar een antwoord op deze vragen ontstaat een andere kijk op het chaotische heden, waar de kranten en de tv ons dagelijks mee confronteren.
Kosten: € 17,50 (inclusief BTW)
vrijdag 14 november 20:00-22:00 uur
De Zonneboom
De Laat de Kanterstraat 5, Leiden
071 512 3137

Herfstcongres 2025 Raadsel van de 3- en 4-ledige
De antroposofische visie op geneeskunde en pedagogiek versus wetenschap en samenleving
Deelname ter plekke of deelname online
Over het thema
Tot de kern van het antroposofische mensbeeld behoort de drieledige en vierledige mens. Enerzijds is er de zienswijze dat in de mens zich vier dimensies afspelen. De mens is namelijk 1) gezegend met een materieel lichaam, 2) een lichaam dat vervuld is van levenskrachten, 3) en ook van innerlijkheid (gedachten, gevoelens, strevingen) en 4) en tenslotte zich onderscheidt door geestkracht (spraakvermogen, denkvermogen, creativiteit, Ik-bewustzijn). Daar berust het vierledige mensbeeld op.
Daarnaast kun je ook de drieledige mens onderscheiden: zijn lichamelijkheid blijkt namelijk functioneel doordrongen te zijn van drie aspecten. Zielsmatig komt dat tot uitdrukking in de vermogens van denken, voelen en willen. Rudolf Steiner heeft ontdekt dat deze vermogens gegrond zijn in drie aspecten van de lichaamsfysiologie. Het denken in het zenuwstelsel (dominant aanwezig in het hoofd), het voelen in het ritmisch stelsel (vooral gevestigd in het gebied van hart en longen) en het willen in het stofwisselingsstelsel (met name in het onderlijf gesitueerd).
Dit antroposofische mensbeeld vormt de grondslag voor de antroposofische geneeskunde en pedagogiek. Marco Ephraïm zal de geneeskunde vertolken, Arie Bos zal ingaan op de confrontatie van het antroposofische mensbeeld met de gevestigde wetenschap. Het probleem is dat de huidige wetenschap sterk materialistisch georiënteerd is en geneigd is om de hogere dimensies van de mens de reduceren tot uiterlijke lichaamsprocessen. Valentin Wember is onze bijzondere gast uit Duitsland. Hij zal zich allereerst richten op de pedagogiek (voertaal Engels). In een tweede lezing zal hij ingaan op ongezonde invloeden vanuit de inrichting van de samenleving.
Geneeskunde en onderwijs kunnen als onderdelen worden gezien van het geestesleven en het valt te verdedigen dat vrijheid op dat gebied het meest vruchtbaar en werkzaam is. In de huidige samenleving blijkt het economisch leven (industrie) oppermachtig aanwezig te zijn, vervolgens ook een sterke invloed uit te oefenen op de politiek die verantwoordelijk is voor wet- en regelgeving. Door deze constellatie dreigt de medische en pedagogische wereld ernstig in hun vrijheid te worden beknot. Rudolf Steiner pleitte voor sociale driegeleding, in de vorm van drie onafhankelijk opererende domeinen 1) het geestesleven 2) de politiek en 3) het economisch leven.
Tijdens het congres vindt ook een ronde van werkgroepen plaats vanuit diverse disciplines. Er zijn ook wat kunstzinnige intermezzo’s in het programma opgenomen. Het congres richt zich op professionals uit de antroposofische geneeskunde & pedagogiek, maar ook overige geïnteresseerden zijn welkom!
Kosten: deelname ter plekke € 110,— (studenten: € 55,—); deelname online € 35,—
zaterdag 15 november 10:00-18:00 uur
Rudolf Steiner College
Tamboerstraat 9, Rotterdam
06 2141 2688
Graankracht
Workshop door Petra Essink
Benieuwd naar de kracht van graan en wil je uitzoeken welk graan bij jou past? Centrum voor Antroposofie Fryslân organiseert een workshop Graankracht op 15 november. De workshop wordt gegeven door Petra Essink. Ze biedt een nieuwe manier van kijken naar de kwaliteit van granen, brood en andere graanvoeding. De vitaliteit (levenskracht) van voeding staat centraal. Een kracht met de potentie om jou in je kracht te zetten. Tijdens de workshop kun je ook proeven hoe de verschillende granen smaken.
In haar nieuwste boek, getiteld Graankracht, kun je meer lezen over dit onderwerp. Dit boek kun je na de workshop kopen en laten signeren.
Petra Essink heeft ‘Voeding van de mens’ gestudeerd aan de Landbouwuniversiteit in Wageningen en ‘Natuurvoedingskunde’ aan de Kraaybeekerhof.
Aanmelden via e-mail.
Entree: richtbedrag vanaf € 10,00. Bijdrage naar draagkracht
zaterdag 15 november 10:30-12:30 uur
Centrum Antroposofie
Druifstreek 61, Leeuwarden

Vanaf beide oevers
Maandelijkse bijeenkomst, begeleid door Heleen de Weger
‘Bouw bruggen in jezelf naar het land van de doden,
de doden bouwen samen met jullie aan de opbouw van de aarde.
Wandel bewust samen met de doden, hand in hand,
opdat de hele wereld vergeestelijkt wordt.’
~ Manfred Kyber
Zeker in de huidige tijd kun je de urgentie voelen om je bewustzijnstoestand zó te ontwikkelen dat de gestorvenen met wie we verbonden zijn, ons daardoor kunnen bereiken, ons te hulp kunnen komen. Zij en wij leven immers, nog steeds, in een gemeenschappelijke wereld. Ook al kennen we het gebied waarin zij zich nu bewegen en gedragen nauwelijks nog.
Deze urgentie en het werk van Gerhard Reisch leidden tot het initiatief voor deze bijeenkomsten.
Tijdens zijn veelbewogen leven (1899 – 1975) ging de schilder Gerhard Reisch (https://gerhardreisch.com/de) een intensieve geestelijke weg waarvan hij de inzichten weergaf in schilderingen en korte teksten. Zo ontstond ook het zogeheten Dodenboek.
Met deze maandelijkse bijeenkomsten werken we met elkaar aan de hand van dit boek aan 'een brug' naar - de wereld van - de levenden ‘aan de andere kant’.
We willen op deze wijze onze gevoeligheid voor hun ‘aanwezigheid’ in ons dagelijkse leven vergroten, het besef van onze wederzijdse verbondenheid versterken en daarmee bewuster een ‘schaal’ vormen voor wat zij ons willen aanreiken.
Telkens staat één afbeelding plus de bijbehorende tekst centraal. Bewust nodigen we in stilte, ieder voor zich, dierbare gestorvenen uit om bij ons ‘werk’ aanwezig te zijn, voordat we ons op de afbeelding richten.
Vervolgens worden aan de hand van een eenvoudige methodiek, momenten van stille beschouwing afgewisseld met mondelinge uitwisseling over het waargenomene.
Zo openen we ons niet alleen voor de schildering vóór ons, maar ook voor de aanwezigheid van de ‘gestorvenen’ in en om ons, en voor elkaar. Deze gezamenlijke gerichtheid draagt er wezenlijk toe bij dat voor een ieder ‘het geheel meer is dan de som der delen’.
Waardoor ‘verbinding’ groeit…
'Voorkennis' is niet nodig, wel de bereidheid om onbevangen waar te nemen en je in te leven!
In verband met de grootte van de ruimte en de gewenste groepsgrootte is opgave noodzakelijk.
Dat kan via het e-mailicoontje onder dit bericht.
Kosten: € 5,00 per keer.
Data en tijd: in principe iedere derde dinsdag van de maand (met uitzondering van de maand juli) - zie deze agenda - van 10.30 tot 11.45 uur.
dinsdag 18 november 10:30-11:45 uur
Badhuisweg 27, Zutphen

Maatschappelijke problemen door spirituele onwetendheid
Voordracht door Rob Gruben
Op deze avond worden enkele actuele maatschappelijke problemen beschouwd vanuit een geestelijk perspectief. Aan de orde komen de transitie naar duurzame energie, de omstreden ‘gender-kwestie’ en de toenemende invloed van kunstmatige intelligentie, deep-fake video’s en fotoshopping, waardoor we steeds minder zeker weten wat nu ‘waar’ is. Wat is de spirituele betekenis van al deze trends die in deze tijd zo sterk opspelen?
Er wordt ruim tijd gebodenvoor het stellen van vragen.
Kosten: € 15 (reductie mogelijk in overleg)
Nota Bene: Graag contact betalen: pinnen is niet mogelijk
Raadpleeg vooraf ook altijd onze website voor de actuele informatie. Soms wordt een avond noodgedwongen op korte termijn geannuleerd.
donderdag 20 november 20:15-22:00 uur
Vrije School de Vuurvogel
Schansbos 5-6, Zoetermeer
06 2141 2688

